İŞÇİYE ELDEN PARA ÖDENMESİ – İŞÇİ HAKLARI – DANIŞMANLIK

 

Günümüzde birçok işveren çeşitli mali yükümlülüklerden kaçınmak amacıyla çalışan işçilerine elden para ödemesi yapmaktadır. İşçiye, elden para ödenmesi suretiyle sigorta primleri gerçek ücreti üzerinden gösterilmez ise; işçi iş akdini elden para ödenmesi nedeniyle haklı fesih ederek, diğer şartları da sağlıyorsa kıdem tazminatını alabilir.

 

İŞÇİYE ELDEN PARA ÖDENMESİ SUÇ MU

 

Suç oluşturan fiiller Türk Ceza Kanununda belirtilmiştir. Dolayısıyla, işçiye elden para ödenmesi suç değildir. İşçiye elden para ödenmesi ve sigorta primlerinin düşük gösterilmesi, işçiye karşı bir haksızlıktır. İşçi, kendisine uygulanan bu haksızlıktan dolayı iş akdini haklı fesih ederek tazminatlarını alabilecektir.

 

İçindekiler Tablosu

İŞÇİYE ELDEN PARA ÖDENMESİ – İŞÇİ HAKLARI – DANIŞMANLIK. 1

İŞÇİYE ELDEN PARA ÖDENMESİ SUÇ MU.. 1

ELDEN PARA ÖDENMESİ DURUMUNDA NE YAPMALIYIM.. 1

ELDEN ÖDEME NEDENİYLE HAKLI FESİH VE TAZMİNAT. 1

FAZLA MESAİ ALACAKLARININ ELDEN ÖDENMESİ NEDENİYLE TAZMİNAT. 1

RESMİ TATİL ÇALIŞMASI ALACAKLARININ ELDEN ÖDENMESİ NEDENİYLE TAZMİNAT. 2

 

ELDEN PARA ÖDENMESİ DURUMUNDA NE YAPMALIYIM

 

Sizin de, işyerinizde maaşınızın ya da mesai, resmi tatil, hafta tatili çalışması, yol vs. gibi haklarınızın elden ödenmesi söz konusu ise ve sigorta primlerinize bu haklarınız yansıtılmıyorsa, haklı fesih gerekçeniz var demektir. Bu konuda; işçi hakları konusuna hakim bir iş hukuku avukatından destek alarak iş akdinizi sonlandırabilirsiniz.  

 

ELDEN ÖDEME NEDENİYLE HAKLI FESİH VE TAZMİNAT

 

İşyerinde elden para ödenmesi ve sigorta primlerinizin gerçek ücretiniz üzerinden yatırılmaması nedeniyle, işyerine çekilecek bir haklı fesih ihtarnamesi ile yasal sürecinizi başlatabilirsiniz. Doğrudan dava açmadan önce dava şartı olan arabuluculuk süreci tamamlanacaktır. Eğer işveren ile arabuluculuk aşamasında bir anlaşma sağlanırsa dava açmaya gerek kalmadan süreciniz sonlanmış olacaktır. Arabuluculuk aşamasında anlaşma olmaması durumunda iş mahkemesinde dava açılması gerekecektir.

 

FAZLA MESAİ ALACAKLARININ ELDEN ÖDENMESİ NEDENİYLE TAZMİNAT

 

İşçinin tüm haklarının banka kanalı ile ödenmesi ve sigorta primlerine bu haklarının yansıtılması gerekmektedir. İşçinin yapmış olduğu tüm fazla mesai alacaklarının da sigorta primlerine yansıtılarak ödenmesi gerekmektedir. İşçiye elden ödenen fazla mesai ücreti eğer sigorta primlerine yansıtılmıyorsa bu durum işçi açısından haklı fesih gerekçesi olacaktır. İşçi bu gerekçe ile eğer diğer şartları da sağlıyorsa iş akdini haklı nedenle fesih ederek tazminatlarını alabilecektir.

 

RESMİ TATİL ÇALIŞMASI ALACAKLARININ ELDEN ÖDENMESİ NEDENİYLE TAZMİNAT

 

İşçinin RESMİ TATİL ÇALIŞMASI haklarının banka kanalı ile ödenmesi ve sigorta primlerine bu haklarının yansıtılması gerekmektedir. İşçinin yapmış olduğu tüm RESMİ TATİL ÇALIŞMASI alacaklarının da sigorta primlerine yansıtılarak ödenmesi gerekmektedir. İşçiye elden ödenen RESMİ TATİL ÇALIŞMASI ücreti eğer sigorta primlerine yansıtılmıyorsa bu durum işçi açısından haklı fesih gerekçesi olacaktır. İşçi bu gerekçe ile eğer diğer şartları da sağlıyorsa iş akdini haklı nedenle fesih ederek tazminatlarını alabilecektir.

 

İŞÇİYE ELDEN ÖDEME YAPILMASI YARGITAY KARARI

A) Davacı İsteminin Özeti:

Davacı, davalı dersanede öğretmen olarak çalışırken, ücretlerinin bordrolarda düşük gösterilmesi, gerçek ücretinin daha yüksek olmasına rağmen resmi kurumlara düşük ücretin bildirilmesi, asgari ücret tutarının bankaya yatırılıp kalan miktarın elden ödenmesi ve ödemelerin gecikmesi nedenleriyle sözleşmeyi haklı nedenle feshettiğini belirtip, kıdem tazminatının ödetilmesini istemiştir.

....

İşçinin sigorta primlerinin hiç yatırılmaması veya eksik bildirilmesi, sosyal güvenlik hakkını ilgilendiren bir durum olsa da Dairemizin 1475 sayılı Yasa döneminde istikrar kazanmış olan görüşü, 4857 sayılı İş Kanunu döneminde de devam etmekte olup, sigorta primlerinin hiç yatırılmaması, eksik yatırılması veya düşük ücretten yatırılması hallerinde de işçinin haklı fesih imkânı vardır (Yargıtay 9. HD. 18.01.2010 gün, 2009/24286 E, 2010/74 K.)

Somut olayda davacı, ücretinin gerçekte daha fazla olmasına rağmen bordrolarda düşük ücretten gösterilip primlerinin de düşük yatırıldığını, ücret ödemelerinin sürekli geciktirildiğini, maaşın asgari ücret kısmının bankaya yatırılıp kalanın elden ödendiğini, bu nedenle haklı sebeple sözleşmeyi feshettiğini belirterek, kıdem tazminatının ödetilmesini istemiştir.

Davalı, iş sözleşmesinde kararlaştırılan en son ücretin her ay düzenli olarak ödendiğini, ödemlerde gecikme olmadığını belirterek, davanın reddini istemiştir.
Dinlenen tanıklar, davacının ücretinin gerçekte daha fazla olmasına rağmen kayıtlarda düşük gösterildiğini ve ücret ödemerinde gecikmeler olduğunu, ödemelerin bir kısmının banka kanalıyla bir kısmının elden yapıldığını söylemişlerdir.

Dosya içeriğine ve tanık beyanlarına göre, davacı, davalı işyerinde çalışmış olup, davacının alabileceği emsal ücretin iş sözleşmesinde kararlaştırılan ücretten fazla olduğu, ücret ödemelerinde zaman zaman gecikmeler yaşandığı, gerçek ücret ile resmi kayıtlara yansıyan ücretin farklı olduğu, hizmet akdinde ücretin her ay sonunda ödeneceği kararlaştırılmasına rağmen bu tarihten sonra ödemelerin yapıldığı anlaşılmaktadır. Dairemizin yerleşik kararlarına ve olağan yaşam kurallarına göre, işyerinde uzun süre çalışan bir kimsenin tazminatlarını alamayacak şekilde işten ayrılması beklenemeyeceğinden, davacının ücretinin gerçeğine göre resmi kayıtlarda daha düşük miktardan gösterilmesi, ödemelerin geciktirilmesi nedeniyle sözleşmeyi haklı nedenle feshettiği sonucuna varılması ve işverenin hukuka aykırı işlemi temadi ettiğinden ve İş Kanunu'nun 26. maddesindeki hak düşürücü sürenin somut olayda uygulama yeri bulunmadığından mahkemece kıdem tazminatı talebinin reddine karar verilmesi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.